Akustik Anadolu
Türkiye biyolojik çeşitlilik açısından sıcak noktalar olan
Kafkaslar, Akdeniz havzası ve İran-Anadolu’nun kesişiminde kalan önemli bir konumdadır.
Coğrafi konum olarak ise Avrupa, Orta Doğu, Orta Asya ve Afrika’nın bağlantı noktasındadır.
Bu habitat çeşitliliği, Anadolu’nun zengin bir biyoçeşitliliğe sahip olmasına neden
olmaktadır. Türkiye, Batı Palearktik’teki en zengin yarasa faunalarından birine sahiptir ve
bu türlerin neredeyse tamamı (Pipistrellus pipistrellus hariç), Bern Sözleşmesi
ile koruma altındadır.
Bu yüksek çeşitliliğe rağmen, Türkiye’de yarasa
araştırmaları ve koruma çalışmaları sınırlıdır ve çoğunlukla sistematik değildir.
Yayınlanan verilerin birçoğu sis ağı ile örneklemeye ve mağara araştırmalarına dayanmaktadır.
Bu nedenle, Türkiye’deki yarasa popülasyonlarının dağılımı, büyükleri ve göçleri hakkında
güvenilir bilgi eksikliği bulunmaktadır. Popülasyonlar hakkında net bir bilgi sahibi olmak
için ise uzun süreli gözlemler yapılması gerekmektedir. Pasif izleme yöntemleri (ses
kayıtları, fotokapanlar gibi) bu gözlemlerin yapılmasını kolaylaştırır.
İstanbul Teknik Üniversitesi Bilimsel
Araştırma Projeleri (BAP) birimince desteklenen ve Dr. Öğretim Üyesi Emrah Çoraman tarafından yürütülen Akustik Anadolu: Vatandaş Bilimi
Yaklaşımıyla Akustik Ekoloji Yöntemlerinin Uygulanması projesi ile akustik izleme
yöntemleri kullanılarak, sistematik ve uzun süreli ekolojik veriler toplanması amaçlanmıştır.
2021 yılından itibaren, projede hedeflenen çalışmalar gerçekleştirilmiş olup, günümüz
itibariyle de çalışmalar yapılmaya devam edilmektedir.
Farklı lokasyonlardan alınan ses kayıtlarında
Pipistrellus pipistrellus, Pipistrellus nathusii,
Pipistrellus pygmaeus, Pipistrellus kuhlii, Nyctalus leisleri,
Nyctalus noctula, Nyctalus lasiopterus, Rhinolophus hipposideros,
Rhinolophus euryale, Rhinolophus ferrumequinum,
Miniopterus schreibersii, Miniopterus pallidus,
Eptesicus serotinus, Barbastella barbastellus, Tadarida teniotis,
Hypsugo savii ve Plecotus auritus, Plecotus macrobullaris türleri
ile birlikte Myotis tür grubuna ait yarasalar tespit edildi. Bütün lokasyonlarda en
fazla tespit edilen yarasa türü Pipistrellus pipistrellus oldu. “Vatandaş bilimi”
yöntemi kullanılarak Türkiye’nin 6 coğrafi bölgesindeki 24 şehir, 49 farklı lokasyonda ses
kayıtları toplanmıştır.